Ορθοπαιδική

Όταν ο βασ. Kaiser Franz Joseph I. της Αυστρίας ρώτησε τον πρώτο ορθοπαιδικό της Βιέννης Adolf Lorenz τον 19ο αιώνα τι είναι η "ορθοπαιδική", αυτός απάντησε, "μεγαλειότατε είναι η τέχνη της ιατρικής που κάνει τον στραβό ίσιο και τον κουτσό να περπατάει".

Εφόσον η ορθοπαιδική είναι η "ιατρική" των στηρικτικών και κινητικών οργάνων του ανθρώπινου σώματος και ασχολείται με ασθένειες και τραυματισμούς στα οστά, τους συνδέσμους, τους μυς και τις αρθρώσεις σε όλα τα στάδια της ζωής από την γέννηση έως τα βαθιά γεράματα, τότε η ορθοπεδική είναι τόσο παλιά όσο η ιατρική.

Το σώμα έχει την ιδιότητα της αυτόϊασης και αναγέννησης. Μπορεί δηλαδή να επουλώνει ανοιχτές πληγές καθώς και τραυματισμούς στα οστά. Οι προϊστορικοί θεραπευτές ασχολούνταν κυρίως με τραυματισμούς στα κινητικά όργανα.

Την εποχή του Ιπποκράτη, η πιο ανεπτυγμένη από τις χειρουργικές ειδικότητες ήταν η ορθοπαιδική. Οι ιπποκρατικοί χειρουργοί μπορούσαν να ανατάξουν εξαρθρήματα (ακόμη και σήμερα η τεχνική ανάταξης του εξαρθρωμένου ώμου είναι γνωστή ακόμη ως μέθοδος του Ιπποκράτη) και κατάγματα και να παροχετεύουν αποστήματα. Επίσης διενεργούσαν ανατρήσεις του κρανίου, και εκτελούσαν ακρωτηριασμούς σε περιπτώσεις γάγγραινας των άκρων. Η αντιμετώπιση των καταγμάτων και των εξαρθρημάτων έπαιζε κυρίαρχο ρόλο τόσο στην αρχαιότητα όσο και στον Μεσαίωνα και την πρώιμη νέα εποχή.

Η "πραγματική ορθοπαιδική" ωστόσο, εμφανίστηκε τον 18ο αιώνα, όταν το 1741 ο Γάλλος γιατρός Nicolas Andry δημοσίευσε ένα βιβλίο με το οποίο απευθύνεται κυρίως στους γονείς παιδιών με τον τίτλο: "Ορθοπαιδική ή η Τέχνη της Πρόληψης και Θεραπείας των Σωματικών Δυσπλασιών στα Παιδιά". Ο Andry με το βιβλίο αυτό ήθελε να διαδώσει την εποχή εκείνη την ενημέρωση: τα παιδιά πρέπει να μεγαλώνουν φυσιολογικά και οι παράγοντες που επηρεάζουν η εμποδίζουν την ανάπτυξη των παιδιών πρέπει να εξαλειφθούν. Ο Andry δεν έβλεπε πλέον τις παραμορφώσεις των οστών και των αρθρώσεων ως θέλημα του Θεού. Η διάπλαση και η ανάπτυξη του ανθρώπινου σώματος μπορούσε να μεταβληθεί αλλά και να τροποποιηθεί. Ο Andry προσπάθησε για την καλύτερη δυνατή ανάπτυξη και διαμόρφωση των παιδιών. Η φιλοσοφία του Andry, να επέμβει και να βελτιώσει την ανάπτυξη αλλά και εξέλιξη της σωματικής διάπλασης στα παιδιά με ειδικά ορθοτικά μηχανήματα, αποτέλεσε για πάνω από έναν αιώνα την βάση της Ορθοπαιδικής. Πάνω σ’ αυτό το όραμα του Andry ιδρύθηκαν μετά το 1770 στην Ελβετία και Γερμανία αρχικά ιδρύματα όπου παιδιά με σωματικές δυσπλασίες εύπορων οικογενειών νοσηλεύονταν επί μακρόν και αντιμετωπίζονταν με ειδικά ορθοτικά μέσα.

Η Ορθοπαιδική Εξελίσσεται σε Επιστήμη

Η εισαγωγή της αναισθησίας με αιθέρα το 1846 και η αντισηψία από το 1867 άλλαξαν τον χαρακτήρα της χειρουργικής. Ο ιατρικός ιστορικός Erwin Ackerknecht το περιέγραψε αυτό ως εντυπωσιακή αλλαγή: "Η αντισηψία και η ασηψία οδήγησαν σε πλήρη ανανέωση της χειρουργικής και μετέτρεψαν μετά από αιώνες τα νοσοκομεία από κρεματόρια σε χώρους όπου μπαίνοντας κάποιος μπορούσε να βγει ξανά ζωντανός".

Έτσι στο τέλος του 19ου και αρχές του 20ου αιώνα ιδρύονται στην Ευρώπη οι πρώτες ορθοπαιδικές κλινικές όπου κύριο αντικείμενο τους αποτελεί η χειρουργική αντιμετώπιση σκελετικών παραμορφώσεων στα παιδιά ώσπου μετά την έναρξη του 1ου παγκοσμίου πολέμου το ενδιαφέρον των ορθοπαιδικών εκείνης της εποχής στρέφεται στην αντιμετώπιση των πολεμικών τραυμάτων.

Στην εποχή του μεσοπολέμου αρχίζει η πραγματική εξέλιξη της ορθοπαιδικής των ενηλίκων, όπου γίνονται οι πρώτες προσπάθειες να αντιμετωπισθούν κατεστραμμένες αρθρώσεις με ξένα υλικά όπου, όπως συμβαίνει πάντοτε με κάτι καινούργιο αλλά και λόγω των αρχικών κακών αποτελεσμάτων, αντιμετωπίσθηκε αρνητικά και είχε πολλούς πολέμιους. Την εποχή αυτή γεννιέται και η ιδέα της ελάχιστης επεμβατικής χειρουργικής (minimal invasive surgery) όταν ο Ελβετός χειρουργός Bircher το 1921 δημοσιεύει το άρθρο η Αρθροενδοσκόπηση (Die Arthroendoskopie), αντιμετωπίζοντάς μεγάλο σκεπτικισμό και κριτική.

Μετά την λήξη του 2ου παγκοσμίου πολέμου αρχίζει η εξέλιξη της ορθοπαιδικής χειρουργικής και η μετατόπιση του ηλικιακού φάσματος από τα παιδιά στου ενήλικες.

Από "Ορθοπαιδική" Μετατρέπεται σε "Ορθογηριατρική"

Αυτό οφείλεται και στο γεγονός ότι παθήσεις όπως η ραχίτιδα , η πολιομυελίτιδα , η φυματίωση και η οστεομυελίτιδα και άλλες συγγενείς ανωμαλίες εξαλείφονται λόγω ιατρικής εξέλιξης στην θεραπεία και την πρόληψη. Η εξέλιξη στις χειρουργικές τεχνικές, στα υλικά που χρησιμοποιούνται για την οστεοσύνθεση αλλά και την αντικατάσταση κατεστραμμένων αρθρώσεων, γνωρίζει τρομακτική εξέλιξη.

Σήμερα στο επίκεντρο της εξέλιξης βρίσκονται η βελτίωση τεχνικών ελάχιστης επεμβατικότητας και η χρήση διεχγειρητικών ψηφιακών και ρομποτικών συστημάτων υποβοήθησης.

Και η εξέλιξη συνεχίζεται…